Algemeen
Zeedijk is hier nog wel veilig maar moet wel 30 meter breder worden
Eind mei zijn bij Blije meer dan 20 blokken klei uit de zeedijk gestoken voor onderzoek naar de veiligheid van de zoden. Daarvoor werd de 12 kilometer lange groene dijk in de Deltagoot van
onderzoeksinstituut Deltares in Delft op ware schaal nagebouwd. Voor proeven werd een superstorm losgelaten op de dijk. Imiddels is duidelijk dat de zeedijk hier sterk genoeg is, maar tegelijk met het versterken van de zeedijk tussen Koehool en het Lauwersmeer wordt de dijk de komende jaren wel 30 meter breder gemaakt om de golven ook in de toekomst te breken.
Een aantal keren per jaar stromen in het stormseizoen de kwelders vol, zoals hier bij Ferwert. In de nieuwe situatie wordt de zeedijk niet hoger, maar wel 30 tot 35 meter breder om bij zware storm de golven te breken. Foto: Bram Buruma
De Waddenzeedijk wordt versterkt. Niet omdat die nu onveilig is, maar wel om daar de komende pakweg vijftig jaar ook zeker van te zijn De zeedijk wordt daarom met oog op de verwachte klimaatveranderingen met stijging van de zeespiegel over een lengte van 47 kilometer versterkt. Dat is een gebied tussen Koehool in de gemeente Waadhoeke, het Lauwersmeergebied en Koehool. Wetterskip Fryslân, provincie Fryslân, Rijkswaterstaat, de gemeenten Noardeast-Fryslân en Waadhoeke hebben daar een plan voor gemaakt, waarbij vooral ook gekeken is hoe de dijkverbetering gecombineerd kan worden met kansen voor de streek, natuur, wonen, werken en recreatie.
Van Koehool tot Nieuwebildtzijl is de zeedijk bekleed met basalt en asfalt en dat is ook na Blije richting Holwerd, Wierum en het Lauwersmeergebied zo. In het voormalige Ferwerderadiel, dus tussen Nieuwebildtzijl en voorbij Blije zijn de veranderingen in de huidige groene dijk van ruim tien kilometer beperkt.
De zeedijk is daar op veilige hoogte en uit recente onderzoeken en proeven is gebleken ook sterk genoeg. Wel wordt aan de buitenkant een extra kleilaag aangebracht die zorgt voor een flauwer talud om de golven te breken als het water in het stormseizoen tot aan de dijk komt. De zeedijk zal daar naar verwachting bijna 30 tot 35 meter breder worden.
It Fryske Gea en andere eigenaren van buitendijks land hoeven geen grond voor in te leveren, is de verwachting. Het bredere en flauwer talud van de zeedijk loopt in de nieuwe situatie tot de sloot achter de zeedijk. Het idee is dat er dan in de aanloop naar de zeedijk een hoger en stabiel voorland ligt dat bij een zware storm met hoog water de golven breekt. De asfaltweg die nu achter de zeedijk loopt, komt in de nieuwe situatie iets hogerop te liggen. Dit plan wordt in 2022 verder uitgewerkt en daarin is overleg met belanghebbenden.
Versterking van de 47 kilometer zeedijk tussen Koehool en het Lauwersmeer kost zo'n 300 miljoen euro. Het is de bedoeling dat er eind dit jaar een ‘voorkeursalternatief’ op tafel ligt en de plannen verder uitgewerkt en gepresenteerd kunnen worden
Bij het nu verder uitwerken van onze ideeën worden liefst ook lopende projecten en initiatieven zoals bijvoorbeeld Holwerd aan Zee en fietsroutes langs de kust zoveel mogelijk meegenomen Pas als het definitieve ontwerp alle procedures heeft doorlopen, kan in 2023 de schep de grond in en kunnen de werkzaamheden hopelijk worden afgerond in 2028.
